Van Teams naar Team
Terug naar kantoor. Oudere collega’s hebben daarin bar weinig zin. Ze willen wel de lusten, maar niet langer de lasten van een vast dienstverband. Waarom zouden ze andere collega’s moeten zien. Dat kan toch ook prima via een online pubquiz of maandelijks etentje? Over het kantoor als oplaadpaal en waarom het de hoogste tijd is voor een reboarding. Voordat het fundament onder je bedrijf wegvalt.
Berdien werkt voor een grote IT-consultant. Zij verheugt zich er al maanden op haar collega’s weer te zien. Eindelijk staat een meeting op kantoor met haar team gepland. Maar omdat twee van de twintig besluiten dat ze die afspraak net zo goed online kunnen doen, kruipt iedereen thuis toch weer achter zijn beeldscherm. Ook haar leidinggevende vindt het prima, en daar begrijpt Berdien niks van. Waar is de solidariteit en saamhorigheid van haar collega’s gebleven. Waar is hun verbinding, met elkaar en de organisatie?
Stoepje
Het stoepje bij de voordeur. De oprijlaan. Het pad of trapje naar de voordeur. Het markeert de grens tussen de straat en je eigen huis. Verbeeldt de scheiding tussen het zij en wij. Hoe belangrijk die scheiding voor je werk zou worden, nee, daar stonden we vóór covid niet bij stil. Je ging gewoon elke ochtend naar kantoor om acht uur later weer terug naar thuis te keren, tenzij je voor jezelf zzp’de of een bedrijf aan huis had.
Opgesloten in Zoom-hokjes
Het werd allemaal anders. Covid maakte van je kantoor een Sperrgebiet. Je collega’s zag je alleen nog opgesloten in hun Zoom- of Teamshokjes. Ongemerkt veranderden die hokjes in bubbels van waaruit iedereen eenzelvig leefde en werkte. En dat beviel best. Voorbij filestress, voorbij fietsen door de regen, voorbij smakkende collega’s, voorbij wie haalt de kinderen en wie doet de boodschappen. ‘Ik waan me ineens zo’n hippe creatief, als ik met mijn laptop naar een koffietentje ga’, vertelde Wouter, accountmanager bij een bank. Zelf je tijd indelen. Tussen het gezoom door even de hond uitlaten, naar de sportschool of alvast de boodschappen doen, ja, dat geeft rust. ‘Dat thuiswerken maakt me productiever en verbetert mijn work/life. En ja, de koffie is beter’.
Telewerken voor de Tesla
Zijn collega’s is Wouter vergeten. Okay, Gerben van de afdeling is leuk en met Marieke van sales kan hij lachen. Met Ludo en Reginald van een verdieping lager is hij een paar keer doorgezakt in de kroeg. Maar de rest. ‘Man, ik word mesjogge van die zoveelste online vrijmibo en alweer een digitale pubquiz. Mijn scherm staat aan, mijn hoofd niet’. Hij borrelde een half uurtje later liever met de buren en zijn vrienden. Werk deed hij de laatste jaren vooral voor de centen, zijn Tesla, de hypotheek en die dertiende maand was ook prima. Zijn leidinggevende liet zijn gezicht amper zien. De andere managers, ach, die zaten zijn carrière meer in de weg dan dat ze nou echt motiverend werkten. Dus ja, ook hij vond het prima achter zijn stoepje. Maar of hij van dat telewerken thuis een socialer type werd?
Blind voor verbondenheid
De eilandjes en stoepjes doen de bedrijfscultuur ongemerkt verbrokkelen. Werknemers verliezen de binding met hun collega’s en de organisatie. Dat jongere collega’s al dat thuiswerken helemaal niet fijn vinden, omdat ze alleen wonen en in de pandemietijd zelden nog anderen zien; dat die thuis nauwelijks plek hebben om thuis te werken -soms tegelijk met hun partner, terwijl de kleintjes over de vloer kruipen: de ouderen horen hun geweeklaag vanuit hun Vinex-eiland schouderophalend aan. Verblind door hun eigen glimmende stoepje. Verblind door hun eigen welbevinden. Doof voor het belang van een veilige bedrijfscultuur waarin iedereen met elkaar en de organisatie is verbonden.
Kantoor als oplaadpaal
Liever alleen pragmatisch Zoomend achter je stoepje dan bevlogen samenwerken achter de kantoortourniquet. Verbazend? Slechts 10% van de werknemers in West-Europa voelt zich echt betrokken bij zijn werk. Dat is bij jouw op kantoor niet anders. Omdat de basis voor die betrokkenheid ontbreekt. Een goed verhaal, een hoger doel dat letterlijk zin geeft. En de meeste bedrijven hebben geen verhaal. Ze prediken vooral inwisselbare praatjes, onbeduidende kernwaarden en een zielloze missie met een salespitch als corporate story. Geen inspirerend narratief waaraan alle medewerkers hun persoonlijke doelen en ambities kunnen verbinden. Noch een verhaal waarvoor zij elke dag willen opstaan. ‘Goedemorgen Elyne, het regent. Ik blijf vandaag liever thuiswerken.’ Mensen willen werken voor bedrijven die ertoe doen. Willen werken voor organisaties die letterlijk zin geven. Dan ook komen ze hypergraag naar kantoor. Om te overleggen, om elkaar te inspireren, om elkaar beter te leren kennen, om te spelen en plezier te maken. Het kantoor als oplaadpaal om de volgende ochtend weer energiek en voortvarend (thuis) aan de slag te gaan.
Verband tussen betrokkenheid en verzuim
Wat doet het management? Niks geen kantoor als energierijke oplaadpaal. Ze bekommeren zich niet tot nauwelijks om het welzijn en welbevinden van hun collega’s. Waarom zouden ze. De bedrijfsresultaten zijn prima. Dus hun bonusje is gekocht. Verbinding: het heeft geen sense of urgency. Dat er een causaal verband bestaat tussen betrokkenheid en werkdruk ontgaat ze volkomen. Bij een lagere betrokkenheid in combinatie met hoge werkdruk is het kantoorverzuim zelfs bijna twee keer zo hoog als bij werknemers met een hoge betrokkenheid. ‘Werkgevers die het verzuim willen verlagen, zijn gebaat bij betrokken medewerkers. Betrokkenheid hangt vooral samen met goede communicatie, autonomie in het werk, afwisseling in de werkzaamheden en goede ontwikkelmogelijkheden’, aldus het onderzoek van Flycatcher. ‘Om het verzuim de komende jaren op hetzelfde niveau te houden of te verlagen, is het dus belangrijk voor werkgevers aandacht te schenken aan betrokkenheid en werkdruk.’ Kennelijk moeten eerst de kwartaalcijfers gierend uit de bocht vliegen of tientallen collega’s kotsmisselijk van het thuiswerken in de wachtkamer van de arbo-arts staan, voordat verbinding bij veel werkgevers op de agenda komt. Dat is zorgwekkend. Voor nu en vooral voor later.
Van je why naar je wij
De pandemiedampen trekken langzaam op. Zichtbaar verrijst de vraag: hoe kunnen we alle collega’s weer met elkaar en aan de organisatie verbinden. Hoe trekken we ze over hun stoepje naar kantoor. Als je onderzoeken moet geloven, willen ouderen dat helemaal niet. Niks mensen zijn sociale dieren. Ze blijven liever binnen hun bubbel. Logisch als een loonstrookje je enige motivator is. Allesbehalve een fundament voor een goede bedrijfscultuur, integendeel, dat is het recept voor het einde van elke organisatie. Om dat te voorkomen, is het de hoogste tijd voor een reboarding. En daarbij zijn leidinggevenden aan zet. Ze moeten met elke collega om tafel en luisteren. ‘Waarvoor kom je ’s ochtends je bed uit? Wat kunnen we beter doen? Waar wil jij meer van? Wat wil je bereiken? Wat betekent voor jou hybride werken? En hoe kunnen wij je bij al dit alles helpen?’ Eerst een terugblik om daarna vooruit te kijken. Met een vinger blijvend aan de pols van elke collega. Met 1 op 1 vragensessies, en team- en managementbijeenkomsten. Bedrijven moeten van hun WHY naar de WIJ.
Elkaar zin geven
Oh nee, we gaan met z’n allen heus niet terug naar die vijfdaagse werkweek van negen tot vijf. Maar je medewerkers moeten minder op Teams, en meer met hun team. Dit kan niet zonder een duidelijke agenda en structuur. Met voor iedereen heldere doelen en taakverdelingen. Opdat iedereen zich (weer) onderdeel voelt van het verhaal van het bedrijf. In een clubhuis waar ze zich veilig en vertrouwd voelen, en ze gezamenlijk meedoen aan diverse activiteiten en evenementen. Waar ze elkaar in alle openheid kunnen aanspreken en face to face feedback geven om de bosvruchten te plukken van elkaars kennis, kunde en kwaliteiten. Waar ze aanschuiven bij jonge collega’s om die te helpen en te inspireren.Waar ze brainstorms en speelse pressure cooker-sessies organiseren. Een bedrijf als loyale familie waar vanzelf warme vriendschappen ontstaan, omdat je elkaar kent. Omdat je met elkaar dezelfde ambities deelt. Omdat je voor elkaar openstaat. Omdat je elkaar zin geeft.
Groeien als mens
Berdien heeft ontslag genomen bij de IT-consultant. Zij werkt als beleidsadviseur bij een zorginstelling. Ze heeft financieel flink ingeleverd, maar haar bevlogen collega’s compenseren de leaseauto en dertiende maand. En gelukkig, niks geen geTeams meer. Eigenlijk heeft zij nog nooit met zoveel plezier gewerkt. Want dat merkt zij als geen ander. Verbinding doet je groeien. Als mens.