Zonder verbinding geen veiligheid

Wanneer collega’s zich niet verbonden met elkaar en de organisatie voelen, ontstaat bijna vanzelf een onveilige bedrijfscultuur.

 

De dagelijkse corona-updates in de media hebben plaatsgemaakt voor berichten over een nieuwe pandemie: het virus van de onveilige bedrijfscultuur. Je kunt geen krant openslaan of praatprogramma aanzetten of je hoort over een nieuw schandaal. Dan een terrordirecteur van een museum. Dan een te handtastelijk kamerlid. Dan een voetbalbobo die foto’s van zijn pielemuis naar vrouwelijke collega’s verstuurd. In het bedrijfsleven houden ze intussen hun adem in wanneer de eerste borstgrijpende CFO of dickpickende CMO wordt ontmaskerd.

Onveilige bedrijfscultuur

Het virus van de onveilige bedrijfscultuur waart al jaren. Je vindt het terug in allerlei mutaties en varianten. Van pesten tot discriminatie, van seksueel grensoverschrijdend gedrag tot intimidatie. Een verschil: er bestaan geen vaccinaties of boosters om het te voorkomen. Noch loketten, kliklijnen of vertrouwenspersonen. Dat zijn placebo’s tegen het virus en geen efficiënt medicijn tegen de verziekte cultuur zelf. Daarvoor moet je als bedrijf of organisatie toch echt aan de slag, met al je collega’s.

Verbonden cultuur

Dat begint met virusacceptatie en veranderbereidheid van leidinggevenden. Die hoeven bottum-up slechts een vraag te stellen: ‘Hoe kunnen we een cultuur ontwikkelen waarin iedereen zich met elkaar verbonden voelt. Wat hebben we daarvoor nodig.’ Dat is de basis. Pas daarna kun je afspraken maken hoe je wilt dat collega’s met elkaar omgaan. Op zo’n manier dat iedereen nare incidenten, opdringerigheid en intimidaties open en eerlijk met elkaar kan bespreken, zonder dat klokkenluiders bang hoeven te zijn voor negatieve consequenties.

Empathische leiders

Dat vergt een andere rol van leidinggevenden. Die moeten zich kwetsbaar, empathisch en begripvol opstellen. Niet als manager, maar als een dienend leider met oog en aandacht voor de veiligheid en het welzijn van zijn collega’s. Met als back-up een doortastend en zero tolerance beleid.

Veiligheid vertrouwen

Veiligheid behandelen als een doel op zich, nee, dan gaat het fout. Bezie het als een logisch gevolg van een bedrijfscultuur waarin medewerkers zich verbonden voelen, en daardoor oprechte zorg en aandacht hebben voor elkaar. In zo’n cultuur ontstaat vanzelf veiligheid en vertrouwen. En krijgt dat virus geen enkele kans.